---

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI'NIN TARİH SIRALAMASI

1914 - 1918

---

YIL: 1914

28 Haziran 1914             Saraybosna Suikasti

28 Temmuz 1914            Avusturya-Macaristan, Sırbistan'a savaş açtı.

1 Ağustos 1914              Almanya Rusya'ya savaş açtı.

                                       Türkiye genel seferberlik ilan etti.

                                       Almanya Fransa'ya savaş açtı.

                                       İngiltere Almanya'ya savaş açtı.

                                       Avusturya-Macaristan Rusya'ya savaş açtı.

                                       Goeben ve Breslau gemileri Çanakkale'de.

                                       Almanların Liege'yi alışı.

                                       Almanya'nın Fransa'ya saldırması.

                                       Japonya Almanya'ya savaş açtı.

                                       Almanların Charleroi ve Mons'u alması.

                                       Almanlar'ın Tannenberg zaferi. Guise çarpışmaları.

3 Eylül 1914                    Papa Puis X'in ölümü, yerine Benedictus XV. seçilmesi.

                                       Ruslar'ın Lvov'u alması. Marne savaşı

                                       Falkenhayn, Moltke'nin yerine geçti.

                                       Almanlar'ın Flanders'a saldırıya geçmeleri (Course a la mer).

9 Ekim 1914                    Anvers'in düşüşü.

                                       İngiltere Almanya'ya abluka uygulama kararı aldı.

                                       Odesa'nın topa tutulması.

1 Kasım 1914                  Coronel Deniz Savaşı

                                       Rusya Türkiye'ye savaş açtı.

                                       İngiliz-Fransız donanmasının Çanakkale'nin dış tabyalarını bombardımanlamaları.

                                       Fransa ve İngiltere Türkiye'ye savaş açtı.

                                       Japonlar ve İngilizler'in Çingdao'yu Almanlar'dan alması.

                                       Cihad-ı Ekber ilanı.Rus donanmasının Trabzon'u bombardımanı.

                                       İngilizler'in Basra'yı almaları.

2 Aralık 1914                  Avusturyalılar'ın Belgrad'ı alması.

                                       Almanlar'ın Kodz'u alması. Falkland Deniz Savaşı.

                                       Sırplar'ın Belgrad'ı geri alması.

                                       Sarıkamış harekatının başlaması.

---

YIL: 1915

28 Ocak 1915                 İngilizler'in Çanakkale'yi geçme kararı.

3 Şubat 1915                  Birinci Kanal Harekatı.

                                       Almanların ilk denizaltı savaşını başlatmaları.

                                       Fransızlar'ın Champagne'ye saldırmaları.

18 Mart 1915                 Fransız ve İngilizler'in Çanakkale'ye yaptıkları deniz saldırısının başarısızlığı.

22 Nisan 1915                 Almanlar'ın Flandres'e ilk defa zehirli gaz kullanmaları.

                                       Müttefikler'in Gelibolu'ya çıkarma yapmaları.

                                       Müttefiklerle İtalyanlar arasında Londra anlaşması.

2 Mayıs 1915                  Almanlar'ın Rusya'ya saldırması.

                                       Lusitania'nın torpillenmesi. Artois'de ilk Fransız saldırısı.

                                       Van'ın Rus ve Ermeniler tarafından işgali.

1 Haziran 1915               Almanlar'ın Dniestr nehrine ulaşması.

                                       Llov'un Avusturyalılar ve Almanlarca geri alınması.

7 Temmuz 1915              İlk Müttefiklerarası Konferansın Chantilly'de toplanması.

                                       İngilizlerin Alman Güney Afrikası'nı işgal etmesi.

                                       Almanlar'ın Nyemen ve Naraw'a saldırıları.

5 Ağustos 1915              Almanlar'ın Varşova'yı, Avusturyalılar'ın İvangord'u alması, Sarrail'in Doğu

                                       Ordusu Komutanlığına getirilmesi.

                                       İtalya'nın Türkiye'ye savaş açması.

                                       Almanlar'ın Brest-Litovsk'u alması.

18 Eylül 1915                  Almanlar'ın Vilna'yı alması.

                                       Champagne ve Artois'de ikinci Fransız saldırısı.

5 Ekim 1915                    Bulgaristan'ın savaşa girişi.

                                       Sarrail'in ve ilk Fransız birliklerinin Selanik'e girişi.

                                       Avusturya ve Alman birliklerinin Belgrad'ı alması.

                                       Bulgaristan'ın Sırbistan'a savaş açması.

                                       Fransa'nın Bulgaristan'a savaş açması.

                                       İtalya'nın ve Rusya'nın Bulgaristan'a savaş açması.

21 Kasım 1915                Sırplar'ın Yeni Pazar'da bozguna uğrayıp geri çekilmesi.

                                       Sırp hükümetinin İşkondra'ya sığınması.

2 Aralık 1915                  Joffre'nun Fransız orduları Başkumandanı olması.

                                       Chantilly'deki ikinci Müttefik konferansı.

                                       French'in yerine Haig'in İngiliz Orduları Başkomutanlığına getirilmesi.

                                       İngiltere'de zorunlu askerlik hizmetinin getirilmesi.

                                       İngilizler'in Cambrai'ye yoğun tank saldırısı.

---

YIL: 1916

8 Ocak 1916                   Fransız-İngiliz birliklerinin Gelibolu'dan çekilmeleri.

                                       Sarrail'in Selanik'teki Fransız-İngiliz kuvvetlerinin başkomutanı olması.

16 Şubat 1916                Ruslar'ın Erzurum'u alışı.

                                       Verdun Savaşı'nın başlaması.

                                       Almanlar'ın Douaumont'u alışı.

                                       Petain'in Verdun cephesi komutanı oluşu.

15 Mart 1916                 Avusturya-Macaristan'ın Portekiz'e savaş açması.

18 Nisan 1916                 Ruslar'ın Trabzon'u alması.

                                       İrlanda ayaklanmasının başlaması.

                                       İngilizler'in Kut ül-Amere'de teslim olmaları.

15 Mayıs 1916                Avusturyalılar'ın İtalya'da saldırıya geçişi.

                                       Jutland savaşı.

2 Haziran 1916               Mekke şerifi Hüseyin'in Osmanlı devletine karşı ayaklanması.

                                       Almanlar'ın Vaux kalesini alışı.

                                       Ruslar'ın Galiçya ve Bukovina'ya saldırıya geçişi.

                                       Verdun'da şiddetli Alman saldırısı.

1 Temmuz 1916              Somme Savaşı'nın başlaması.

                                       Almanlar'ın verdun'da son direnişleri.

                                       İkinci kanal harekatı.

27 Ağustos 1916            Romanya'nın, Avusturya-Macaristan'a savaş açması.

                                       Almanya'nın Romanya'ya savaş açması.

                                       Türkiye'nin Romanya'ya savaş açması.

3 Eylül 1916                    Almanlar'ın Darüsselam'da teslim olması.

                                       Müttefiklerin Makedonya'ya saldırması.

                                       İngiliz tanklarının ilk kez Flers'de kullanılması.

23 Eylül 1916                  Bulgar birliklerinin Köstence'ye girişi.

                                       Fransızlar'ın Douamont'u geri alışı.

2 Kasım 1916                  Fransızlar'ın Vaux kalesini geri alışı.

                                       ABD Wilson'sun yeniden başkan seçilişi.

                                       Avusturya-Macaristan İmparatoru Frans Joseph'in ölümü, yerine Karl'ın geçişi.

6 Aralık 1916                  Almanlar'ın Bükreş'e girmeleri.

                                       Nevelle'nin mareşal rütbesi alarak Joffre'nun yerine geçmesi.

                                       Wilhelm'in barış önerisi.

---

YIL: 1917  

5 Ocak 1917                   Rus ve Romen kuvvetlerinin Dobruca'yı terk etmeleri.

1 Şubat 1917                  Şiddetli denizaltı savaşlarının yeniden başlaması.

                                       Alman-Amerikan diplomatik ilişkilerinin kesilmesi.

                                       Almanlar'ın Hindenburg hattına çekilmeleri.

                                       Türkler'in Kut-ül Amare'yi kaybetmeleri

19 Mart 1917                 Petrograd'da genel grev

                                       İngilizler'in Bağdat'ı alması.

                                       Çin ile Almanya arasındaki diplomatik ilişkinin kesilmesi.

                                       Rus Çarı'nın tahtını bırakması.

                                       Çar'ın tutuklanması.

                                       Birinci Gazze savaşı.

2 Nisan 1917                   ABD'nin savaşa girmesi.

                                       Nivelle'nin saldırıya geçmesi.

                                       İkinci Gazze savaşı.

                                       Nivelle'nin başarısızlığı.

                                       Petain'in genelkurmay başkanı olması.

15 Mayıs 1917                Petain'in yerine Foch'un başkomutanlığa atanması.

                                       Fransız ordusunda ayaklanmaların başlaması.

29 Haziran 1917             Wilhelm II. İle Monsignore Pacelli arasında görüşmeler.

21 Temmuz 1917            Rusya'da Lemeskiy'nin Prens Lvov'un yerine başbakan olması.

14 Ağustos 1917            Çin'in Almanya'ya karşı savaş açması.

                                       Fransızlar'ın Verdun'e saldırıya geçmeleri.

3 Eylül 1917                    Almanlar'ın Riga'ya girişi.

                                       Guynemer'in ölümü.

23 Ekim 1917                  Fransızlar'ın Malmaison zaferi.

                                       İtalyanlar'ın Caporetto'da bozguna uğraması.

2 Kasım 1917                  Siyonizm üzerine Balfour bildirisi.

                                       ADB ile Japonya arasında Çin konusunda anlaşmalar.

                                       İngilizler'in Paachendaele'yi alması.

                                       İngilizler'in Gazze'yi alması.

                                       Rusya'da Bolşevik'lerin iktidara geçmesi.

                                       İtalya'da Diaz'ın Cadorna'nın yerine geçmesi.

                                       Fransa'da Clemenceau kabinesinin kurulması.

---

YIL: 1918  

8 Ocak 1918                   Wilson'un on dört ilkesi.

9 Ocak 1918                   İlk, Brest-Litovsk antlaşması (Orta Avrupa imparatorlukları ve Ukrayna)

                                       Alman-Rus görüşmelerinin kesilmesi.

                                       Türk ordusunun Doğu Anadolu'da ilerlemeye başlaması.

                                       Trabzon'un geri alınması.

3 Mart 1918                   İkinci, Brest-Litovsk antlaşması (Avrupa imparatorlukları ve Rusya)

                                       Erzurum'un geri alınması.

                                       Birinci Alman saldırısı; Somme bölgesinde.

                                       Doullens konferansı, Foch'un Müttefikler'in Batı Orduları başkomutanlığına atanması.

5 Nisan 1918                   Japonlar'ın Vladivostok'u işgal etmesi.

                                       Van'ın geri alınması.

                                       İkinci, Alman saldırısı, Flanders'da.

                                       Foch'un Müttefik Orduları Başkomutanı olması.

                                       Batum'un alınması.

                                       Kars'ın geri alınması.

7 Mayıs 1918                  Orta Avrupa imparatorlukları ile Romanya arasında Bükreş antlaşması.

                                       Üçüncü, Alman saldırısı: Chemin des Dames üzerinde.

                                       Almanlar'ın Malne nehrine ulaşması.

9 Haziran 1918               Dördüncü Alman saldırısı: Matz'da.

15 Temmuz 1918            Fransa'da beşinci ve son Alman saldırısı: Champagne'de.

                                       Rus imparatorluk ailesinin katledilmesi.

                                       Champagne'de müttefik karşı saldırması.

12 Eylül 1918                  Amerikalılar'ın Saint-Michiel'e saldırması.

                                       Franched d'Esperey'in Makedonya'ya saldırması.

                                       Bakü'nün İngilizler'den geri alınması.

                                       İngilizler'in Filistin'e genel saldırısı.

                                       Champagne'den Flandre'ye dek müttefik saldırıları.

                                       Bulgarlar'la ateşkeş imzalanması.

                                       İngilizler'in Şam'ı alması.

2 Ekim 1918                    Saint-Quentin'in geri alınması.

                                       Almanlar'ın Wilson'a ilk notası.

                                       Cambrai'nin geri alınması.

                                       Çekler'in bağımsızlık ilanı.

                                       Müttefikler'in Sofya'ya girmesi.

                                       Lille ve Douai'nin geri alınması.

                                       Belçikalılar'ın Brugge'ye girmesi.

                                       Macarlar'ın bağımsızlık ilanı.

                                       İngilizler'in Halep'i alması.

                                       Vittorio Veneto komutasındaki İtalyanlar'ın zaferi.

                                       Almanlar'ın Wilson'dan ateşkes istemi.

                                       Hırvatlar'ın ve Slovenler'in bağımsızlık ilanı.

                                       Türkiye ile Mondros Mütarekesi.

1 Kasım 1918                  Sırplar'ın Belgrad'a girmesi.

                                       Avusturyalılar'ın Padova ateşkesi.

                                       Polonyalılar'ın bağımsızlık ilanı.

                                       Wilhelm II. 'nin tahttan çekilmesi.

                                       Mezieres ve Charleville'nin geri alınması.

                                       Rethondos ateşkesi.

                                       Rusya'nın Brest-Litovsk anlaşmasını reddetmesi.

                                       Avusturyalılar'ın Almanyaya'ya bağlı bir cumhuriyet ilan etmeleri.

                                       Doğu Afrika'nın teslim olması.

                                       Fransızlar'ın Metz'e girmesi, Petain'in Fransa mareşali olması.

                                       Alman donanmasının gözaltında tutulmak üzere İngiliz sularına getirilmesi.

                                       Fransızlar'ın Strasbourg'a girmesi.

11 Aralık 1918                Müttefiklerin Koblenz (Amerikalılar), Mainz (Fransızlar) ve Köln'e (İngilizler) girmesi.